Netcongestie en aanloopstroom: hoe we onze pompen duurzaam en energiezuinig laten opstarten

Een uitkomst voor alle organisaties die te maken hebben met netcongestie of om andere redenen het stroomnet niet zwaarder willen of kunnen belasten.

De energietransitie en de uitdagingen rondom netcongestie vragen om het vervangen van dieselaangedreven bluspompen door elektrische alternatieven. Een innovatieve oplossing, ontwikkeld door Boele Fire Protection, combineert frequentieregelaars en accu’s tot een betrouwbaar en flexibel systeem. Specialist Peter Boele vertelt meer over deze ontwikkeling en de impact ervan op de brandbeveiligingsbranche. 

Door de veranderingen in ons klimaat zie je dat we op alle gebieden aan de slag moeten om fossiele brandstoffen te vervangen door CO₂-neutrale oplossingen. In de brandbeveiliging kennen we eigenlijk maar twee vormen van energievoorziening voor het aandrijven van sprinklerpompen of bluspompen: een dieselmotor of een elektromotor. Voor een dieselmotor heb je ook een elektrische aansluiting nodig: de accu's waarop de dieselmotor moet starten moeten immers opgeladen blijven. 

Een dieselpomp kun je niet zomaar vervangen door een elektropomp, want voor een elektropomp heb je meestal een zware elektrische aansluiting nodig. En dat is op veel plaatsen in Nederland een probleem, omdat het gebruik van elektriciteit sneller groeit dan onze energievoorziening aankan - we kennen allemaal in het dagelijks nieuws wel de berichten over netcongestie.  

Daar komt nog bij dat de elektromotor een nare eigenschap heeft: bij het opstarten - vanuit stilstand - trekt deze véél meer stroom dan wanneer hij eenmaal draait. Dat noemen we de ‘aanloopstroom’. Er zijn wel beproefde oplossingen om die aanloop te verminderen, maar die zijn op dit moment niet altijd toegestaan in de sprinklertechniek: we willen graag dat de betrouwbaarheid van de oplossingen zo hoog mogelijk is, dus houden we niet zo van al te nieuwe dingen.  

Eén van de methoden om de aanloopstroom te beperken is het toepassen van een frequentieregelaar. Die wordt in de sprinklertechniek op kleine schaal al ingezet, maar dan zit er voor de veiligheid nog een traditionele opstartschakeling in, voor het geval de frequentieregelaar het niet zou doen. Door die ‘by-pass’ te vervangen door zo’n exact zo’n zelfde frequentieregelaar zijn we van die hoge aanloopstroom af.  

Mooi detail is dat de frequentieregelaar nog een eigenschap heeft waar we handig gebruik van kunnen maken: ze kunnen behalve met de standaard 400V wisselspanning uit het elektriciteitsnet óók voeden met gelijkspanning. Oftewel, met accu’s. Nu is er over de brandveiligheid van sommige accu’s veel te doen; we kennen allemaal wel de filmpjes op internet van accu’s die een brand veroorzaken, dus dat moeten we niet hebben. Gelukkig zijn er ook batterijensoorten die niet brandgevaarlijk zijn.  

We hebben daarom voorlopig voor de Variable Speed Drive in de DC-uitvoering gekozen voor accu’s die voor UPS-installaties worden gebruikt, als noodstroomvoorziening in bijvoorbeeld datacenters. Net als de toepassing van de dubbele frequentieregelaar is ook deze accutechniek weer een ‘proven technology’, waar gewoon voorschriften voor zijn en waar verzekeraars geen bezwaren tegen hebben.  

De eerste systemen zijn zowel in de AC-uitvoering (zonder accu’s) als in de DC-uitvoering (met accu’s) inmiddels aan een aantal klanten verkocht, bijvoorbeeld project CubeHouse op de Amsterdamse Zuidas, het nieuwe hoofdkantoor van BNP Paribas en Arcadis. Voordeel voor de klant is een systeem dat, net als een dieselpompset, voldoende heeft aan een heel beperkte stroomaansluiting, terwijl de installatie geen lawaai of fijnstof produceert. Ook zijn we druk bezig om door VdS in Duitsland een product goedkeuring te laten verzorgen, wat een eis is van de verzekeraars.  

Kortom, het kan gewoon: overstappen op elektro-accu's zónder in de rij te staan voor stroomvoorziening. Een uitkomst voor alle organisaties die te maken hebben met netcongestie of om andere redenen het stroomnet niet zwaarder willen of kunnen belasten.